Co to są tapas?

Tapas to mała porcja jedzenia. Definicja ta jest dla wielu niewtajemniczonych osób, które kojarzą termin tapas z konkretnym przepisem, dość zaskakująca. Jednak jeśli chodzi o treść, tapasem może być wszystko. Istnieją oczywiście tapas bardziej tradycyjne i mniej tradycyjne, ale nawet te najmniej tradycyjne tapas są nadal tapas.

Fot. Idealnym składnikiem do tapas są sardele - są tanie, uniwersalne i mają charakterystyczny smak.

W hiszpańskim menu większość dań jest tradycyjnie podzielona na trzy wielkości. Tapa, ½ porcji i pełna porcja. Tapa to mały talerzyk deserowy lub miseczka, ½ porcji to mniej więcej jedna pełna porcja czeska, a pełna porcja to dwa razy więcej. Oczywiście, niektóre potrawy ze względu na swój charakter nie nadają się do podawania w małych porcjach (np. cała pieczona ryba), dlatego w przypadku niektórych dań brakuje opcji tapas.

Fot. Niektóre potrawy nie nadają się na tapas ze względu na swój rozmiar i nigdy nie otrzymasz ich jako tapas.

W niektórych restauracjach, oprócz normalnej oferty menu, można znaleźć niepisane menu wystawione w skrzyniach chłodniczych na barze, zazwyczaj wykonanym ze stali nierdzewnej, który często jest zarezerwowany wyłącznie dla tapas.

Fot. Smażony bakłażan z miodem lub melasą trzcinową.

Samo słowo tapa oznacza pokrywkę, która przykrywa naczynie. Mówi się, że pierwotnie tapas powstały poprzez dodawanie do napojów talerzyków z jakimś drobiazgiem do przykrycia szklanek i dzbanków, żeby muchy do nich nie wlatywały.

Cena tapas

Wszystkie tapas gratis

Najprzyjemniejsze są darmowe tapas. W Hiszpanii są całe obszary, gdzie z niewiadomych przyczyn wprowadzono zasadę, że tapas podaje się za darmo do każdego napoju. Granada jest centrum tej rajskiej placówki, ale dobrze rozwija się ona także w Almerii i Galicji Lugo. Są to pełnowartościowe tapas. Do jednego caña (małego piwa) można dostać mały talerz krokietów beszamelowych, pisto warzywne, smażone anchois, szaszłyki jagnięce w sosie rzymskim, klopsiki albondigas w sosie pomidorowym lub migdałowym, paella lub jeden z kilkudziesięciu innych wariantów ryżu, patatas bravas, smażony bakłażan z miodem, krokiety z suszonego dorsza, dwie duże krewetki z oliwą z oliwek, szczypiorkiem i pietruszką, smażony rekin w kwaśnym cieście, słone lub kwaśne anchois itd. itp. W niektórych barach można wybierać z menu, w innych trzeba się zadowolić, i zawsze się zadowala, tym, co wychodzi z kuchni. Kelner zwykle uważa, aby nie powtarzać tapas, więc krzyczy do kuchni: chcę dwa tapas, ale bez krokietów i albóndigas. Małe piwo w Granadzie kosztuje od 1,50 euro do 2,50 euro, a jeśli ktoś tam mieszka, nie raz zamawia piwo i kładzie na sercu obsłudze, żeby w żadnym wypadku nie przyniosła mu tapas. Czasem nawet celowo chodzi się do tych kilku barów, w których nie podaje się tapas z napojami, żeby mieć spokój z wypiciem drinka.

Fot. W Granadzie do piwa można też dostać darmowe salmorejo - krem z pomidorów z oliwą z oliwek, jajkiem i jamonem.

Kilka darmowych tapas

Poza obszarem wszystkich darmowych tapas, często można też dostać małe tapa do napoju. Najczęściej jednak jest to tak zwany o..r w postaci smażonych chipsów, taniej mieszanki pikantnych orzeszków lub, w najlepszym wypadku, oliwek.  

Płatne tapas

W większości barów i restauracji trzeba płacić za tapas, co paradoksalnie często zaskakuje osoby z Granady czy Lugo. Menu zaczyna się zwykle od oliwek, które kosztują nieco ponad 1 euro, następnie przechodzimy przez proste tapas warzywne za około 2 euro i mięsne za 2,50-3,00. W bardziej ekskluzywnych lokalach z kreatywną kuchnią tapas kosztują oczywiście znacznie więcej.

Fot. Takiego gazpachuelo nie można nigdzie dostać za darmo. 

Okienko językowe

Tapa to pokrywka. Tapas to pokrywki. Una tapa, dos tapas - powiedzieliby po hiszpańsku. W polskim jednak bardziej pasuje do języka  jedna tapa, dwie tapy. W tym tekście mieszamy obie warianty liczby mnogiej, ale jeśli chcesz być prawdziwym  "Hiszpanem", wybierz raczej tapy niż tapas.

Fot. W lecie na południu Hiszpanii popularna jest sałatka ziemniaczana z oliwą z oliwek, pomarańczą i oliwkami.

Niektóre rekordy dotyczące tapas

Najsuchsza tapa

Jest kilku kandydatów, ale zwycięzcą są oczywiście smażone chipsy. 

Fot. Smażone sardele marynowane w cytrynie są podstawowym daniem tapa na śródziemnomorskim wybrzeżu Hiszpanii.

Najczęściej spotykane tapa

Zdecydowanie oliwki w różnych postaciach. Prawie zawsze z pestką, najczęściej zieloną, a w Maladze z popularnymi tzw. aloreñas, chrupiące i gorzkie, z dużą dawką czosnku, tymianku i kopru włoskiego.

Fot. Klasyczne chrupiące aloreñas. 

Najlepsze tapa

My polecamy Bocadillo de rabo de toro, czyli grillowaną kanapkę z super skoncentrowanym smakiem ogona wołowego, podawaną z lodowatą polewą z czerwonego wina. Odurzający smak szarpanego ogona odświeża się dzięki czerwonym płatom lodu, które natychmiast topią się na języku, wpuszczając do szarpanego mięsa odrobinę czerwonego wina. 

Fot. El Camino to prawdziwy raj dla miłośników kreatywnych tapas.

Najmniej jadalna tapa

W głębi kraju często można dostać nóżki wieprzowe w sosie z papryką i ewentualnie ciecierzycą. Nie jest to danie, które rozpływa się na języku.

Najlepsza tapa z jamónem

Tapas z jamonem jest niezliczona ilość. Zaczyna się od plasterka jamonu z picos (paluszkami chlebowymi), potem jest fasola fava z jamonem, grzyby z jamonem, szparagi z jamonem, a na koniec małże z jamonem. Habas con jamón, fasola fava na cebuli i oliwie z oliwek z kawałkami jamón.

Tapas w Czechach

Ponieważ tapa jest tak naprawdę określana tylko przez wielkość porcji, często można ją znaleźć tam, gdzie się jej nawet nie spodziewamy. Restauracje serwujące porcje od małych do karłowatych nieświadomie zbliżają się do tradycyjnej kultury tapas.

Jeśli jednak pominiemy małe porcje, można znaleźć prawdziwe tapas, najczęściej w dziale zakąsek lub "coś małego do piwa", w różnych  restauracjach i pubach. Topielce, marynowane sery, zawijasy, matiasy, kiełbaski, parówki, salceson mogłyby właściwie doskonale być hiszpańskimi tapas. Zamawia się je na chybił trafił, nie ma żadnych ceremonii związanych z ich jedzeniem, a wszyscy je uwielbiają.

Magia tapas

Wyjście na tapas od razu w Hiszpanii kojarzy się z dniem lub wieczorem bez zbędnych konwencji, pełnym zabawy i głośnych rozmów. Tradycyjnie tapas stanowią bezpośrednie przeciwieństwo eleganckiej kolacji przy świecach, podczas której szepcze się i popija drogie wino. Tapas, często serwowane przy barze, przewijają się przez cały wieczór niczym radosna nić, wnosząc nowe i świeże smaki. Tapas są chętnie spożywane również w ciągu dnia. Zacznij od jednego tapa i ruszaj jak w Formule 1. 

Hiszpanie są bardziej otwarci niż mieszkańcy Europy Środkowej (to proste uogólnienie jest naprawdę prawdziwe) i widać to w sposobie spożywania posiłków. Zasadą większości osób chodzących do baru lub restauracji jest dzielenie się jedzeniem. Jeśli zamawiasz porcję jedzenia lub tapy, Twoi współbiesiadnicy zazwyczaj zaczynają w nich pałaszować i tego samego oczekuje się od Ciebie. Co więcej, tapas, dzięki swojej miniaturyzacji, są o tyle genialne, że pozwalają spróbować wielu różnych dań w ciągu jednego wieczoru, co - zgodnie z naszą wiedzą na temat funkcjonowania mózgu - daje jedzącemu o wiele więcej radości i przyjemności niż spędzenie całego wieczoru przy jednym talerzu.